องค์ประกอบของร่างกาย (Body Composition)

Body Composition คือองค์ประกอบต่างๆในร่างกายมนุษย์ประกอบด้วย กล้ามเนื้อ กระดูก ไขมัน และ ส่วนอื่นๆ โดยองค์ประกอบร่างกายควรอยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม  ทำการวัดได้เช่น ค่าดัชนีมวลกาย ค่าเปอร์เซ็นต์ไขมันในร่างกาย ค่าสัดส่วนเอวต่อสะโพก การวิเคราะห์แยกส่วนประกอบของร่างกาย เช่น ส่วนของน้ำ กล้ามเนื้อ กระดูก และไขมัน ซึ่งช่วยให้ประเมินสัดส่วนร่างกายได้แม่นยำมากขึ้น องค์ประกอบต่างๆในร่างกายเป็น1ใน5 สมรรถภาพทางกายที่สัมพันธ์กับสุขภาพ (health-related physical fitness)ที่บุคคลทั่วไปควรมี

การออกกำลังกายกับองค์ประกอบของร่างกาย

กิจกรรมทางกายหรือกิจกรรมการออกกำลังกายล้วนมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงองค์ประกอบของร่างกาย หากมีกิจกรรมทางกายที่เหมาะสม+การควบคุมอาหารที่ดีก็จะสามารถทำให้มีรูปร่างและสัดส่วนร่างกายที่ดีขึ้นได้

การฝึกด้วยแรงต้าน

การฝึกความอ่อนตัว

การฝึกพัฒนาระบบหายใจและไหลเวียนเลือด

การวัดองค์ประกอบของร่างกาย

การวัดองค์ประกอบของร่างกายสามารถทำได้แบบง่ายๆ เช่นชั่งน้ำหนัก/วัดส่วนสูง/วัดสัดส่วนร่างกายแล้วไปคำนวณหาตัวเลขในapplication ของมือถือจนถึงการใช้อุปกรณ์ในการประเมินเช่นการวัดไขมันด้วย skinfold calipper หรือเครื่องวิเคราะห์ร่างกาย ดังนั้นเราจะมาดูกันว่าข้อมูลใดที่เราควรทราบ
1. BMI ดัชนีมวลกาย ค่าความสัมพันธ์ที่เหมาะสมของน้ำหนักตัวและส่วนสูงของร่างกาย คนเอเชียควรอยู่ที่ 18.5-22.9 กก/ม2 
2. %fat เปอร์เซ็นต์ไขมันในร่างกาย สำหรับบุคคลทั่วไปที่ต้องการมีสุขภาพดี เพศชายไม่ควรเกิน 25% เพศหญิงไม่ควรเกิน 32%
3. Fat Free Mass (FFM) มวลน้ำหนักตัวโดยไม่รวมไขมัน ซึ่งจะเป็นกล้ามเนื้อ น้ำ กระดูก และอื่น ๆ
4. Muscle Mass มวลกล้ามเนื้อคิดเป็นหน่วยกิโลกรัมจากน้ำหนักตัวทั้งหมด
5. Body Fat (Fat Mass) มวลไขมันคิดเป็นกิโลกรัมจากน้ำหนักตัวทั้งหมด
6. TBW (Total Body Water) ระดับ hydration ในร่างกาย
7. TBW % คิดเป็นอัตราส่วนโดยใช้สูตร (TBW / Weight) * 100 (ระดับปกติควรจะอยู่ที่ 45 – 60% ของน้ำหนักตัวทั้งหมดสำหรับผู้หญิง และ 50 – 65% สำหรับผู้ชาย)
8. Bone Mass มวลกระดูก
9. Visceral Fat Rating ค่าไขมันในช่วงช่องท้อง (Abdominal Cavity)
10. WHR (Waist to Hip Ratio)อัตราเอวต่อสะโพก

ผู้เขียน: ศุภนิธิ ขำพรหมราช(อ.ป๊อป) อาจารย์ สาขาวิทยาศาสตร์การกีฬา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม และผู้ก่อตั้ง POP Fitness Studio