การวิเคราะห์การเคลื่อนไหวของร่างกายมนุษย์ (The movement analysis of the human body)



วิทยาศาสตร์การเคลื่อนไหว (Kinesiology) เป็นวิทยาศาสตร์แขนงหนึ่งที่ทำให้เราทราบและเข้าใจในการศึกษาที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวร่างกายของคนเรา โดยอาศัยความรู้ที่เกี่ยวข้องกับทางด้านกายวิภาคศาสตร์ กลศาสตร์ และสรีรวิทยา และสำหรับในบทความนี้จะนำความรู้ทางด้าน
1.ระนาบในการเคลื่อนไหว (Plane of motion)
2.คานในร่างกายมนุษย์ (Lever of human body)
3.ประเภทของท่าฝึกกล้ามเนื้อสำหรับการเคลื่อนไหว (Muscle movement)
4.หน้าที่ของกล้ามเนื้อขณะทำงาน (Role of functional muscle)
มาสรุปและวิเคราะห์การเคลื่อนไหวของร่างกายเพื่อให้เข้าใจได้ง่ายขึ้น สามารถนำไปปฏิบัติได้ โดยใช้เรื่องระนาบในการเคลื่อนไหว (Plane of motion)เป็นต้นเรื่อง มีตัวอย่างดังนี้

Sagittal plane (median plane)

-เป็นระนาบที่แบ่งร่างกายออกเป็นด้านซ้ายและขวา
-ดังนั้นการเคลื่อนไหวที่ขนานกับแกน คือ ไปข้างหน้า ไปข้างหลัง
-เช่น flexion, extension, dorsi flexion, plantar flexion
จากภาพเป็นการวิเคราะห์ที่เข่า
-เป็นระนาบ sagittal plane มีชื่อการเคลื่อนไหวคือ Knee flexion
-เป็นคานแบบที่3 (เสียเปรียบเชิงกล) คืออกแรงพยายาม(F)มากกว่าแรงต้านทาน (R)
-เป็นการเคลื่อนไหวข้อต่อเดียว(Isolation movement) ฝึกได้จากท่าLeg curl
-กล้ามเนื้อที่ทำงานหรือหดตัว คือ Hamstringและกล้ามเนื้อที่ทำงานตรงกันข้ามหรือเหยียดออกคือ Quadriceps
จากภาพเป็นการวิเคราะห์เท้าที่อยู่กับพื้น
-เป็นระนาบ sagittal plane มีชื่อการเคลื่อนไหวคือ plantar flexion
-เป็นคานแบบที่2 (ได้เปรียบเชิงกล) คืออกแรงพยายาม(F)นิดเดียว ยกตัวแกได้ทั้งตัว(R)
-เป็นการเคลื่อนไหวข้อต่อเดียว(Isolation movement) ฝึกได้จากท่าstanding calf raise
-กล้ามเนื้อที่ทำงานหรือหดตัว คือ gastrocnemius และกล้ามเนื้อที่ทำงานตรงกันข้ามหรือเหยียดออกคือ tibialis anterior

2.Frontal plane (coronal plane)

-เป็นระนาบที่แบ่งร่างกายออกเป็นด้านหน้าและด้านหลัง
-ดังนั้นการเคลื่อนไหวที่ขนานกับแกน คือ ไปด้านข้าง
-เช่น Abduction, Adduction, Lateral flexion, Lateral extension, Elevation, Depression, Inversion, Eversion
จากภาพเป็นการวิเคราะห์ที่หัวไหล่ 
-เป็นระนาบ Frontal plane มีชื่อการเคลื่อนไหวคือ Shoulder Abduction
-เป็นคานแบบที่3 (เสียเปรียบเชิงกล) คือต้องออกแรงพยายาม(F)มากถึงจะเคลื่อนไหวได้ แต่สิ่งดีจากคานแบบนี้คือแข็งแรง
-เป็นการเคลื่อนไหวข้อต่อเดียว(Isolation movement) ฝึกได้จากท่าDumbell side raise
-กล้ามเนื้อที่ทำงานหรือหดตัว คือ lateral deltoid (ไหล่กลาง)และกล้ามเนื้อที่ทำงานตรงกันข้ามหรือเหยียดออกคือLatissimus Dorsi (ปีก)

3.Transverse plane (Horizontal plane)

-เป็นระนาบที่แบ่งร่างกายออกเป็นด้านบนและด้านล่าง
-ดังนั้นการเคลื่อนไหวที่ขนานกับแกน คือ การบิด หรือ หมุน ขนานกับพื้นโลก
-เช่น Internal rotation , External rotation, Pronation, Supination
อันนี้น่าสนใจ!!
จากภาพเป็นการวิเคราะห์สะโพกและเท้าที่ยกขึ้น
-สะโพกเป็นระนาบ sagittal plane มีชื่อการเคลื่อนไหวคือ Hip flexion
-ที่น่าสนใจคือเท้า มีการทำท่าแปบอลบิดปลายเท้าออกข้างนอกขนานกับพื้น ดังนั้นจึงเป็น Transverse plane มีชื่อการเคลื่อนไหวว่า Lateral rotation
-เป็นคานแบบที่3 เพราะวิเคราะห์จาก hips(เสียเปรียบเชิงกล) ต้องออกแรงเยอะกว่าแรงต้าน
-เป็นการเคลื่อนไหวหลายข้อต่อ(Compound movement) มีเข่า/ข้อเท้า/สะโพกทำงานร่วมกัน ฝึกได้-จากท่าพวก front kick, squat, leg lunges
-กล้ามเนื้อที่ทำงานหรือหดตัว คือ quadriceps,gastrocnemius และกล้ามเนื้อที่ทำงานตรงกันข้ามหรือเหยียดออกคือ gluteus, tibialis anterior
จากภาพเป็นการวิเคราะห์คอของผู้เล่นทั้งสองคน
-คนที่1(ซ้าย) เป็นระนาบ sagittal plane มีชื่อการเคลื่อนไหวคือ neck extension (มีการเงยขึ้นและเป็นคานแบบที่1)
-คนที่2(ขวา) เป็นระนาบ Transverse plane มีชื่อการเคลื่อนไหวคือ neck external rotation (บิดออกข้างนอก)

ความคิดเห็น